Του Λεωνίδα Χ. Αποσκίτη
Η σύγκρουση που θα κρίνει το μέλλον της Δύσης
Τα τεκτονικά οικονομικά ρήγματα που ενεργοποιήθηκαν με την οικονομική κρίση του 2008 αποκάλυψαν, εκτός των άλλων, ότι βρισκόμαστε σ' ένα στάδιο θεμελιώδους ιστορικής μετάβασης όπου μαίνεται ένας υπόγειος πόλεμος για τον έλεγχο του πλανήτη.
Η Δύση βρίσκεται σε βαθειά παρακμή, εγκλωβισμένη σε λάθος πολιτικές και στρατιωτικές επιλογές -τόσο οι ΗΠΑ, όσο και η Ε.Ε.- για τρεις, τουλάχιστον, δεκαετίες. Οι προνομιούχες χώρες του δυτικού κόσμου, μέσα στο ρηχό, ωφελιμιστικό, πρότυπο που πρότειναν ως τρόπο ζωής, με την οικονομική διάσταση να επικρατεί της πολιτικής, έχασαν τα, για αιώνες, αδιαμφισβήτητα πλεονεκτήματά τους στην παραγωγή, την τεχνολογία και την δημοκρατική οργάνωση της κοινωνίας.
Η βίαιη οικονομικο-κοινωνική παρακμή, που τραντάζει συθέμελα την πάλαι ποτέ βιομηχανική Δύση, είχε ως φυσική συνέπεια την μετατόπιση του άξονα ισχύος υπέρ των ανατολικών και αναδυόμενων χωρών.
Όμως, οι ασιατικές κοινωνίες, αν και αρχικά κέρδισαν πολλά από την παγκοσμιοποίηση, δεν είναι διατεθειμένες να παραδώσουν την εθνική τους κυριαρχία και τις πολιτισμικές παραδόσεις τους σ' ένα μονοπολικό σχήμα παγκόσμιας διακυβέρνησης κυριαρχούμενο από τις δυτικές ελίτ. Έτσι, η ασιατική εμπειρία δείχνει ότι η οικονομική παγκοσμιοποίηση αντιμετωπίζεται με σκεπτικισμό και δεν θεωρείται πανάκεια.
Τώρα και η Δύση νοιώθει πλέον διαφορετικά από την εποχή που η παγκοσμιοποίηση με τις ανοικτές αγορές, το ελεύθερο εμπόριο, το λιγότερο κράτος και τα ανοιχτά σύνορα θεωρήθηκε τρόπος οικοδόμησης ενός καλύτερου κόσμου.
Το 2016, με αφετηρία το Brexit, μπορεί να το θυμόμαστε για καιρό ως παγκόσμιο σημείο καμπής, ίσως σε συνδυασμό με το 2008 (παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση), το 2001 (επιθέσεις της 11/9) και το 1989 (πτώση του Τείχους του Βερολίνου). Είναι το έτος που η μάχη μεταξύ γκλομπαλιστών και αντι-γκλομπαλιστών έγινε ο κεντρικός άξονας σύγκρουσης εντός πολλών δυτικών χωρών, καθώς στην Δύση όλο και περισσότεροι πολίτες νοιώθουν την παγκοσμιοποίηση ως απειλή.
Η ψευδαίσθηση του γκλομπαλισμού
Η Δύση φαίνεται να απορρίπτει τώρα αυτό τον κόσμο, τον βασισμένο στους δικούς της κανόνες, την ώρα που η Ευρασία ήδη συσπειρώνεται εναντίον της για να αντιμετωπίσει γεωστρατηγικά την παράλογη επιθετικότητα των ατλαντιστών.
Δεν ζούμε σε μια νέα εποχή λαϊκισμού όπως αυτή του μεσοπολέμου, αλλά στις μέρες της αποτυχίας της εκδοχής της παγκοσμιοποίησης, η οποία ξεκίνησε σαν υπόσχεση για όλους και κατέληξε σε μια τεράστια ανισότητα, που υπηρετεί τα συμφέροντα των λίγων εις βάρος της συντριπτικής πλειοψηφίας.
Οι πολλές μισές αλήθειες που δημιουργήθηκαν για τον σκοπό αυτόν -ότι οι εξελίξεις στην τεχνολογία θα δώσουν ώθηση στην παραγωγικότητα και δεν θα προκαλέσουν απώλεια θέσεων εργασίας και ευρύτατη ανισότητα- και έκαναν τον γύρο της γης, τώρα γυρίζουν εκεί απ' όπου ξεκίνησαν και «στοιχειώνουν» το σπίτι τους. Οι διαψευσμένες υποσχέσεις άνοιξαν σε όλους στα μάτια. Η συνειδητοποίηση στην Δυτική Ευρώπη ότι, στα πλαίσια της παγκοσμιοποίησης επιχειρείται μια θεμελιακή μετάλλαξη πέρα από το οικονομικό επίπεδο, έδωσε ώθηση στην έκρηξη του ευρωσκεπτικισμού.
Η έρπουσα διάλυση της υπάρχουσας παγκόσμιας τάξης αποτυπώνει την διάψευση πολλών εκ των επιχειρημάτων του «εκσυγχρονισμού», ειδικότερα όπως παρουσιάζονταν μέσα από το πρίσμα της δυτικής ιστορικής εμπειρίας των τελευταίων 100 χρόνων.
Το ενδιαφέρον είναι ότι, μέχρι τώρα, η απόρριψη του εκσυγχρονισμού -δυτικά συστήματα διακυβέρνησης, επιλογές τρόπου ζωής και το κοινωνικό κόστος της τεχνολογίας που «κλέβει» θέσεις εργασίας- εκφραζόταν συνήθως μόνο από τους δυσαρεστημένους στον μη-δυτικό κόσμο και γι' αυτό δεν λαμβάνονταν υπ' όψιν.
Τώρα, η δυσαρέσκεια αυτή εκφράζεται μέσα στην ίδια τη Δύση. Αυτή η λαϊκή εξέγερση έχει εκπλήξει μόνο τις δυτικές ελίτ επειδή για πολύ καιρό αρνούντο τις τραγικές συνέπειές της με παρωπίδες πολιτικής τους. Για παράδειγμα, οι προσπάθειες επιβολής της δυτικού τύπου δημοκρατίας στην Μέση Ανατολή πυροδότησαν καταστροφικούς πολέμους και τις μεταναστευτικές ροές, χωρίς να εδραιώσουν την δημοκρατία.
Άλλη μια πλευρά αυτής της επέλασης του εκσυγχρονισμού και της εκδυτικοποίησης με κάθε κόστος μπορεί να εντοπισθεί στον τρόπο με τον οποίο διαβρώθηκαν πολιτισμοί και παραδόσεις. Την διάβρωση αυτή την φοβούνται και την θεωρούν προσβλητική πολλές κοινωνίες με ισχυρές και μακροχρόνιες παραδόσεις, που τους προκάλεσαν τρομερή ανασφάλεια και μια έντονη αίσθηση ταπείνωσης.
Με την διαρκή εμμονή στα ιδεολογήματα της παγκοσμιοποίησης ενός αχαλίνωτου καπιταλισμού, χωρίς να λαμβάνονται καθόλου υπ' όψιν οι απρόβλεπτες συνέπειες, η Δύση έχει βρεθεί στο εδώλιο της ιστορίας.
Αυτό που βρίσκεται στο εδώλιο του 21ου αιώνα είναι η οικονομική παγκοσμιοποίηση με κινητήρια δύναμη τον ακραίο καπιταλισμό, ο οποίος άγεται από μια αυτοσυντηρούμενη ελίτ, που θεωρεί πρωταρχικό της ρόλο το υπερβολικό κέρδος. Αυτή κινείται παράλληλα με την σύγχρονη οικονομική αντίληψη ότι μπορούμε όλοι να ελπίζουμε πως θα αποτελέσουμε μέλη της της τάξης των πλουσίων ή της μεσαίας τάξης: μια πεποίθηση που δεν συνάδει με τις αυξανόμενες εισοδηματικές ανισότητες και με το γεγονός ότι οι 8 πλουσιότεροι άνθρωποι του κόσμου έχουν τόσο πλούτο όσο το φτωχότερο 50% του παγκόσμιου πληθυσμού.
Το ιερατείο των Γκλομπαλιστών
Οι ελίτ που ηγούνται της νεοταξικής, νεοφιλελεύθερης, και πολιτισμικά μετανεωτερικής αντεπανάστασης τις τελευταίες τέσσερις σχεδόν δεκαετίες, ξέρουν ότι απέναντί τους έχουν τα παραδοσιακά έθνη-κράτη και τις συλλογικές λαϊκές ταυτότητες που έχουν σφυρηλατηθεί στέρεα μέσα στον ιστορικό χρόνο.
Για να επιβάλλουν τα μετανεωτερικά ιδεολογήματα του «τέλους της Ιστορίας», τα κράτη δίχως έθνος, τον «πολυπολιτισμό» και τα «ανοιχτά σύνορα» ώστε να μετασχηματίσουν τους λαούς σε ένα παγκοσμιοποιημένο, αδρανοποιημένο, χυλό ιδιωτών-καταναλωτών, πρέπει να κάμψουν τις πατριωτικές και συλλογικές αντιστάσεις.
Έχουν, λοιπόν, ανάγκη από κάποια συνθήματα που θα τους επιτρέψουν να στοχοποιήσουν τον αντίπαλο -με την βοήθεια των ΜΜΕ, που ελέγχουν ασφυκτικά- χωρίς να φαίνεται ότι εχθρός τους είναι... ολόκληρη η ανθρωπότητα.
Όπως κάθε ιερατείο ή αυτοκρατορία στο παρελθόν κρατούσε για τον εαυτό του το μονοπώλιο της «Ορθής Σκέψης» και της ερμηνείας των πραγμάτων, έτσι και η κεντρική εξουσία του σημερινού καζινο-καπιταλιστικού μετασχηματισμού ορίζει τι είναι το «πολιτικώς ορθό» και το «πολιτικώς μη-ορθό».
Στα πλαίσια αυτής της μεταμοντέρνας, εργαλειακής, σοφιστικής επινοήθηκε ο όρος «λαϊκισμός» για να στιγματίσει τις όποιες αντιστάσεις στην παγκοσμιοποίηση ή στο μοντέλο της «ευρωένωσης» ως κατάλοιπα του «σκοταδιστικού παρελθόντος»... της μισαλλοδοξίας και του εθνικισμού.
Με λίγα λόγια, εφ' εξής «λαϊκιστές» θα αποκαλούνται η μεγάλη μάζα μιας μεταλλαγμένης, ηττημένης, ανθρωπότητας που δεν θα αποδέχεται την δυστυχία της ως «ευτυχία». Δεν θα συναινεί στην κατάργηση του έθνους και της οικογένειας -όταν οι άνθρωποι επί χιλιετίες συμβιούν αποκλειστικά μέσα σε οικογενειακές δομές- και θα αντιστέκεται στην κατάργηση όλων των σταθερών δομών -ακόμα και των βιολογικών φύλων- στον πυρήνα της ανθρώπινης ταυτότητας.
Μέσα στα ίδια πλαίσια, ο υπό διαμόρφωση μεταμοντέρνος υποταγμένος πολίτης είναι για την ελίτ ο θιασώτης του κυρίαρχου μηδενισμού της «παγκοσμιοποίησης»και της παρανοϊκής ιδέας της άπειρης «ανάπτυξης», που έχει ταυτιστεί με την ιδέα της προόδου. Το «πάμε εμπρός»!..., που επικαλούνται κατά κόρον όλες οι καθεστωτικές περσόνες του πολιτικού κουκλοθέατρου, έστω κι αν το «εμπρός» είναι στα Τάρταρα.
Ο «λαϊκιστής», αντιθέτως, είναι όποιος πιστεύει ότι η πατρίδα του είναι το κοινό αγαθό και αρνείται την υποταγή στο «αλλότριο», δηλαδή αρνείται την συλλογική αλλοτρίωση, που θέλουν να του επιβάλλουν οι ψυχοτεχνολόγοι της Νέας Τάξης για να γίνει ανερμάτιστο και πειθήνιο όργανό τους.
Ένας πραγματικός πόλεμος
Κάτω από την επιφάνεια σχεδόν κάθε γεωπολιτικού και κοινωνικο-οικονομικού συμβάντος στον κόσμο σιγοκαίει πάντα ένας μανιασμένος, αλλά συχνά αόρατος πόλεμος. Από την μια πλευρά, υπάρχει ένα ευρύ δίκτυο μεγιστάνων του επιχειρηματικού κόσμου και ελίτ, τραπεζικών οντοτήτων, διεθνών χρηματοπιστωτικών κονσόρτιουμ, think-tanks και πολιτικών μαριονεττών. Εργάζονται ακούραστα και αδίστακτα για να επαναδιαμορφώσουν την δημόσια ψυχολογία και την κοινωνία συνολικά σε έναν απόλυτα και επιστημονικά συγκεντρωτικό πλανήτη όπου θα ελέγχουν κάθε πλευρά των κυβερνήσεων, του εμπορίου, της ζωής, ακόμα και της ηθικής σφαίρας. Αυτοί είναι οι «Γκλομπαλιστές», όπως συνηθίζουν να αυτοαποκαλούνται στις συνάξεις των διαφόρων «λόμπυ» της παραεξουσίας, κομπορρημονώντας για την παντοδυναμία τους.
Όπως είχε προβλέψει ο φιλόσοφος του Διαφωτισμού Εμανουέλ Καντ στην πραγματεία του «Προς την Αιώνια Ειρήνη», μια παγκόσμια κυβέρνηση δεν θα μπορούσε να είναι παρά «μια παγκόσμια δικτατορία»!
Η εξομολόγηση του Jean Monnet, ιδρυτικού στελέχους της Ε.Ε., «Τα έθνη της Ευρώπης πρέπει να οδηγηθούν στο υπερκράτος δίχως να καταλάβουν οι λαοί τους τι συμβαίνει. Αυτό μπορεί να γίνει με διαδοχικά βήματα, το καθένα μεταμφιεσμένο σα να έχει οικονομικό σκοπό, αλλά που θα οδηγήσει τελικά ανεπιστρεπτί σε Ομοσπονδία», εξηγεί τα σχέδια τους.
Από την άλλη πλευρά, είναι ένα παγκόσμιο κίνημα που αναπτύχθηκε αυθόρμητα και ενστικτώδικα, χωρίς κεντρική καθοδήγηση, με μόνο κοινό στόχο να σταματήσει τη Νέα Παγκόσμια Τάξη. Συμμετέχουν άνθρωποι και ομάδες αλλά και ολόκληρα έθνη εκτός της Δύσης, που συνασπίζονται μαζί με βάση την πίστη στο μοναδικό ζωτικό ζήτημα, στο οποίο μπορούν όλοι να συμφωνήσουν: το εγγενές και έμφυτο δικαίωμα στην ελευθερία. Αυτό το άτυπο παγκόσμιο απελευθερωτικό κίνημα, που αρνείται τον πολυπολιτισμό, την ενσωμάτωση των μεταναστευτικών ροών, τα «ανοιχτά σύνορα’ και την εθνοκτονία, είναι οι «Λαϊκιστές».
Είναι ένας πραγματικός πόλεμος που έχει ξεκινήσει για το μέλλον της ανθρώπινης φυλής.
Η κρίση ταυτότητας που υποβόσκει
Για πολλές γενιές, η σύγκρουση «συντηρητικών» και «προοδευτικών» πρωταγωνιστούσε στην Δύση. Σήμερα, συντηρητικοί και προοδευτικοί, δεξιοί και αριστεροί θιασώτες της παγκοσμιοποίησης συνασπίζονται απέναντι στο νέο πρόβλημα που ανακάλυψαν: τον λαϊκισμό. Στην πραγματικότητα, αυτό που συμβαίνει δεν είναι ένα καινούργιο επαναστατικό κίνημα αλλά μια «εξέγερση των λαών στο όνομα της εθνικής κυριαρχίας», όπως εξηγεί ο συντηρητικός Αμερικανός καθηγητής J. Mitchell σ' ένα πρόσφατο άρθρο του στο American Affairs.
Με αυτή την οπτική, ο «λαϊκισμός» ορίζεται ως «η πίστη στην δύναμη που πρέπει να έχει ο μέσος πολίτης για να ελέγχει την κυβέρνησή του αυτός και όχι μια μικρή ελίτ υπερπλουσίων».
Όταν διαλύεται η αίσθηση της κοινωνίας και της κοινής κουλτούρας, τότε η κρίση ταυτότητας που προκαλείται γεννά αλυσιδωτές φοβίες και αυτό συνδέεται άμεσα με τον γκλομπαλισμό και τον αντι-γκλομπαλισμό. Ο όρος «κοσμοπολίτης χωρίς ρίζες», που είχε χρησιμοποιηθεί πολλές φορές στο παρελθόν για τους αντιπάλους των εθνικών καθεστώτων, επανέρχεται σήμερα στα χείλη πολλών κατηγόρων της παγκοσμιοποίησης από την Ρωσσία του Πούτιν, μέχρι την Αμερική του Τραμπ.
Το δίλημμα που αντιμετωπίζουν οι λαοί σήμερα, και το είδαμε τόσο στην περίπτωση Τραμπ-Κλίντον, όσο και στην Γαλλία με την Λεπέν και τον Μακρόν, είναι ότι αναγκάζονται να ψηφίζουν υπέρ ενός αμφιλεγόμενου πολιτικού, ακόμα και εντελώς συστημικού, για να μην εκλεγεί ένας εντελώς διεφθαρμένος γκλομπαλιστής. Αλλά ψηφίζοντας το «λιγότερο κακό», αυτό δεν πρόκειται να σώσει ούτε το σύστημα (στην περίπτωση Μακρόν) ούτε την δημοκρατία (στην περίπτωση Λεπέν) γιατί οι μάζες συνηθίζουν στην διαφθορά και στο να αναθέτουν την σωτηρία τους σε κάποιον «εκπρόσωπο», που μπορεί και να είναι «λαγός» των ίδιων ελίτ. Η κρίση του δημοκρατικού αντιπροσωπευτικού συστήματος, της δυτικής «ρεπούμπλικα», είναι πλέον βαθειά και ενδημική και η εξουσία ασκείται από τους επαγγελματίες της πολιτικής και τους εκατομμυριούχους πάτρονές τους.
Οι Μητροπόλεις εναντίον της επαρχίας
Το φαινόμενο του «λαϊκισμού» επιδέχεται κι άλλες ερμηνείες, που μπορεί να αλιεύσει κανείς στην τρέχουσα βιβλιογραφία και αρθρογραφία. Σε όλη την Δύση, από την Βρετανία του Brexit μέχρι την άνοδο του Τραμπ στις ΗΠΑ, ακούμε για νεοφιλελεύθερους εναντίον εξτρεμιστών, οπαδούς των ανοιχτών συνόρων εναντίον εθνικιστών, ελίτ κατά εργαζομένων κ.ο.κ.
Υπάρχει και άλλη μία διάσταση, όμως, του φαινομένου που αγγίζει τον κοινωνιολογικό πυρήνα των όσων ζούμε σήμερα και αφορά το διευρυνόμενο συνεχώς χάσμα μεταξύ των μεγάλων πόλεων και της υπαίθρου σε όλες τις χώρες. Όσο πιο μεγάλες και πολυπολιτισμικές πόλεις, τόσο περισσότερες ψήφοι έβγαιναν για την Κλίντον, ενώ ο Τραμπ σάρωνε στα προάστια, τις μικρές πόλεις και την ύπαιθρο. Στην περίπτωση του Brexit, το Λονδίνο ψήφισε ισχυρά υπέρ της παραμονής στην Ε.Ε., σε αντίθεση με τα βιομηχανικά κέντρα της επαρχίας και τις αγροτικές περιοχές όπου υπερίσχυσε το αντι-ευρωπαϊκό συναίσθημα. Στις περιοχές αυτές, σε όλη την Ευρώπη, είναι πιο ισχυρά τα εθνικά αντανακλαστικά, το θρησκευτικό συναίσθημα και οι επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης, και το χάσμα βαθαίνει καθημερινά με τα ευνοημένα κέντρα των μητροπόλεων της παγκοσμιοποίησης.
Τα περισσότερα απ' αυτά τα γεγονότα θα φαίνονταν αδύνατον να συμβούν πριν από μερικά χρόνια και όσοι τα προέβλεπαν κατηγορούντο συλλήβδην ως «συνωμοσιολόγοι». Τι τελικά συμβαίνει σε όλο τον πλανήτη και μάλιστα σε μερικές από τις πιο αναπτυγμένες χώρες του κόσμου; Ό,τι και να συμβαίνει, κατά κοινή ομολογία, το ξεκίνησαν οι γκλομπαλιστές με την εμμονή τους για ανοιχτά σύνορα και την ελεύθερη μετακίνηση πληθυσμών και κεφαλαίων από χώρα σε χώρα. Η αλυσίδα αυτών των εξελίξεων πυροδότησε τα αμυντικά αντανακλαστικά μεγάλου αριθμού πολιτών, ιδιαίτερα αυτών που δεν ανέχονται τις αυταρχικές πολιτικές. Η «διαφορετικότητα» είναι δύσκολη και συχνά διχαστική. Δεν είναι οι αποχρώσεις στο χρώμα του δέρματος που χωρίζουν, είναι η αντίληψη ότι οι άνθρωποι άλλων ομάδων έχουν διαφορετικές αξίες και ότι συμπεριφέρονται με τρόπους που θίγουν τις δικές μας ηθικές αξίες. Τι θέλει ακριβώς αυτό το ποικιλόμορφο «λαϊκιστικό» ρεύμα;
Οι απαντήσεις ποικίλουν με βάση τις ιστορικές, οικονομικές, δημογραφικές και πολιτισμικές καταβολές σε κάθε έθνος-κράτος που προδιαθέτουν τους πολίτες να τοποθετηθούν με την μια πλευρά ή την άλλη.
Η σύγκρουση, πάντως, μεταξύ γκλομπαλιστών και πατριωτών-«λαϊκιστών» θα κορυφωθεί και θα βρίσκεται στο επίκεντρο της πολιτικής ζωής τα επόμενα χρόνια.
Οι Γκλομπαλιστές είναι καταδικασμένοι
Οι γκλομπαλιστές έχουν χρησιμοποιήσει την μέθοδο των τακτικών διχασμών για να στρέφουν τα κράτη και τους λαούς τον έναν εναντίον του άλλου προκειμένου να εκμεταλλευθούν το χάος. Το αφήγημα της ανόδου του λαϊκισμού συμπίπτει με ανησυχητικές προειδοποιήσεις από τις ελίτ ότι τέτοια κινήματα θα προκαλέσουν παγκόσμια οικονομική κατάρρευση αν συνεχίσουν να αναπτύσσονται. Φυσικά, είναι οι ελίτ που μηχανεύονται μια οικονομική κατάρρευση εδώ και πολλά χρόνια.
Ο ηθικός σχετικισμός είναι ίσως η κορυφαία επιδίωξη των γκλομπαλιστών, με στόχο την αποδόμηση των εννοιών κατά το δοκούν. Επειδή, αν μπορείτε να πείσετε μια ολόκληρη κοινωνία ότι η ενυπάρχουσα συνείδησή τους πρέπει να αγνοηθεί και ότι τα εγγενή αισθήματά τους περί ηθικής «επιδέχονται άλλη ερμηνεία», τότε ουσιαστικά κάθε ολοκληρωτισμός μπορεί να γίνει αποδεκτός.
Η επιδίωξη των γκλομπαλιστών για πλήρη διαχείριση των πληροφοριών και απόλυτο κοινωνικό έλεγχο είναι πραγματικά διεστραμμένη και παρανοϊκή, και η παράνοια τρέφει την πλάνη και την αδυναμία.
Αυτό που θέλουν οι ελίτ είναι ένα σύστημα με το οποίο θα μπορούν να παρακολουθούν και να επηρεάζουν όλους μας χωρίς να υπολογίζουν τις αντιδράσεις. Αλλά οι νόμοι της φυσικής και της ψυχολογίας εκτροχιάζουν αυτό το επίπεδο ελέγχου. Γι' αυτό τον λόγο είναι καταδικασμένες οι ελίτ να χάσουν. Δεν μπορούν να ξέρουν όλους τους άγνωστους παράγοντες. Ποτέ δεν θα μπορέσουν να ελέγξουν κάθε ελεύθερο πνεύμα. Πάντα θα υπάρχουν εξεγέρσεις και απελευθερωτικά κινήματα, τα οποία, όσο και να τα δαιμονοποιήσουν, στο τέλος θα τους νικήσουν. Είναι θέμα χρόνου. Η λύση θα δοθεί από ένα αληθινά λαϊκό κίνημα, κι όχι «λαϊκίστικο», με παγκόσμιο όραμα και εμβέλεια στο προσεχές μέλλον, χωρίς τους εθνικούς ανταγωνισμούς του παρελθόντος.
*Δημοσιεύθηκε στο Hellenic Nexus τ.119 - Ιούνιος 2017
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου